SON İKİ DÜNYA EKONOMİK KRİZİ SÜRECİNDE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR VE PORTFÖY YATIRIMLARI BAZINDA ULUSLARARASI SERMAYE HAREKETİNİN SEYRİ(II)

EKLER 

Tablo I Son iki kriz sürecinde uluslararası sermaye hareketi (milyar dolar)
Göstergeler	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009
Doğrudan yatırım akışı	1 271	735	651	560	711	916	1 306	1 979	1 771	1 114
Zincirleme endeks*	27,7	-57,8	-11,4	-14	27	28,8	42,5	51,5	-10,5	-37,1
Yurt dışına doğrudan yatırım akışı	1 150	621	647	612	813	779	1 216	2 147	1929	1 101
Zincirleme endeks	8,7	-46	4,2	-5,4	32,8	-4,2	56,1	76,5	-10,1	-42,9
Ülke içi doğrudan yabancı yatırım mevcudu	6 314	6 846	7 123	8 245	9 545	10 130	11 999	15 660	15491	17 743
Zincirleme endeks	19,1	8,4	4	15,7	15,8	6,1	18,4	30,5	-1,1	14,5
Yurt dışı doğrudan yabancı yatırım mevcudu	5 976	6 582	6 866	8 197	10 325	10 672	12 474	16 227	16 207	18 982
Zincirleme endeks	18,5	10,1	4,3	19,4	26	3,4	16,9	30,1	-0,1	17,1
Uluslararası birleşmeler	1 144	801	370	297	381	716	880	1 031	707	250
Zincirleme endeks	49,3	-30	-53,8	-19,7	28,3	87,9	22,9	17,1	-31,4	-64,6
Bağımlı yabancı işletmelerin cirosu	15 680	18 517	17 685	17 580	20 986	22 171	25 177	31 764	31069	29 298
Zincirleme endeks	16,7	18,1	-4,5	-0,6	19,4	5,6	13,6	26,1	-2,2	-5,7
Bağımlı yabancı işletmelerin brüt üretimi	3 167	3 495	3 437	3 706	4 283	4 517	4 862	6 295	6163	5 812
Zincirleme endeks	15,1	10,3	-1,7	7,8	15,6	5,5	7,6	29,5	-2,1	-5,7
Bağımlı yabancı işletmelerin varlık toplamı	21 102	24 952	26 543	30 362	42 807	45 564	51 187	73 457	71694	77 057
Zincirleme endeks	28,4	18,2	6,4	14,4	41	6,4	12,3	43,5	-2,4	7,5
Bağımlı yabancı işletmelerin ihracatı	3 572	2 600	2 613	3 077	3 733	4 214	4 707	5 775	6 663	5 186
Zincirleme endeks	11,4	-27,2	0,5	17,8	21,3	12,9	11,7	22,7	15,4	-22,2
Bağımlı yabancı işletmelerde çalışanlar (1000)	45 587	53 581	53 094	54 170	59 458	62 095	72 627	80 396	78957	79 825
Zincirleme endeks	13,3	17,5	-1	2	9,8	4,4	17	10,7	-1,8	1,1
Kaynak: UNCTAD; 2000 için World Investment Report (WIR) 2001, s. 10; 2001 için WIR 2002, s. 4; 2002 için WIR 2003, s. 3; 2003 için WIR 2004, s. 9; 2004 ve 2005 için WIR 2006, s. 9; 2006 için WIR 2007, s. 9; 2007 için WIR 2009, s. 18; 2008 ve 2009 için WIR 2010, s. 16. *)Endeks hesaplamasını biz yaptık.

*

Tablo II Bazı ülke ve bölgelere doğrudan yabancı yatırım akışı (milyon dolar)
Bölge/ülke	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009
Dünya	1387 953	817 574	678 751	559 576	710 755	958 697	1411 018	2099 973	1770 873	1114 189
%	100	100	100	100	100	100	100	100	100	100
Endeks*	100	58,9	48,9	40,3	51,2	69,1	101,7	151,3	127,6	80,3
Gelişmiş ülkeler	1107 987	571 483	489 907	366 573	396 145	611 283	940 861	1444 075	1018 273	565 892
Endeks	100	51,6	44,2	33,1	35,8	55,2	84,9	130,3	91,9	51,1
AB	671 417	357 441	374 000	295 154	213 726	498 400	562 444	923 810	536 917	361 949
Endeks	100	53,2	55,7	44	31,8	74,2	83,8	137,6	80	53,9
-Fransa	43250	50476	48906	46981	31 371	84 951	78 154	96 221	62 257	59 628
-Almanya	198276	21138	36014	12866	- 15 113	41 969	55 171	76 543	24 435	35 606
-İngiltere	118 764	52 623	27 776	14 515	56 214	177 901	148 189	186 381	91 487	45 676
K. Amerika	380 798	186 948	83 900	36 352	123 910	131 740	299 466	374 371	379 830	148 540
Endeks	100	49,1	22	9,5	32,5	34,6	78,6	98,3	99,7	39
-ABD	314 007	159 461	62 870	29 772	122 377	104 773	236 701	265 957	324 560	129 883
Kanada	66 791	27 487	21 030	6 580	1533	26 967	62 765	108 414	55 270	18 657
Endeks	100	41,1	31,5	9,9	2,3	40,4	94	162,3	82,8	27,9
Diğer gelişmiş ülkeler	29 752	15 707	25 761	19 986	54 539	-25 930	42 069	81 282	87 384	38 963
-Japonya	8 323	6 241	9 239	6 324	7 816	2 775	- 6 506	22 550	24 426	11 939
Gelişen ülkeler	252 459	219 721	157 612	172 033	275 032	316 444	412 990	564 930	630 013	478 349
Endeks	100	87	62,4	68,1	108,9	125,3	163,6	224,2	249,6	189,5
Afrika	8 728	19 616	11 780	15 033	17 199	29 459	45 754	63 092	72 179	58 565
Endeks	100	224,7	135	172,2	197,1	337,5	524,2	722,9	827	671
-Kuzey Afrika	2 918	5 490	3 631	5 784	5 905	12 235	23 155	24 785	24 098	18 285
-Diğer Afrika	5 810	14 126	8 149	9 250	11 294	17 224	22 599	38 307	48 081	40 279
Nijerya	930	1 104	1 281	1 200	2127	4978	13956	6 087	6 814	5 851
Endeks	100	118,7	137,7	129	228,7	535,3	1500	654,5	732,7	629,1
Güney Afrika	888	6 789	757	762	799	6 644	-527	5 695	9 006	5 696
Endeks	100	764,5	85,2	85,8	90	748,2	-59,3	641,3	1014	641,4
Angola	879	2 146	1 643	1 415	1 449	-1304	-38	9 796	16 581	13 101
Endeks	100	244,1	186,9	161	164,8	-148,4	-4,3	1114	1886	1490
L. Amerika ve Karayipler	97 537	88 139	51 358	49 722	100 506	76 412	92 945	163 612	183 195	116 555
Endeks	100	90,4	52,7	51	103	78,3	95,3	167,7	187,8	119,5
-G. Amerika	57 852	38 771	26 788	21 268	37 419	44 305	43 102	71 562	91 670	54 754
-Brezilya	32 779	22 457	16 590	10 144	18146	15066	18822	34 585	45 058	25 949
Endeks	100	68,5	50,6	30,9	55,4	46	57,4	105,5	137,5	79,2
Meksika	16 586	26 776	14 745	10 783	18 674	20 945	19 291	27 440	23 683	12 522
Endeks	100	161,4	88,9	65	112,6	126,3	116,3	165,4	142,8	75,5
Asya ve Okyanuslar	146 195	111 966	94 474	107 278	157 328	210 572	274 291	338 226	374 639	303 230
Asya	146 067	111 854	94 383	107 120	156 622	210 026	272 890	336 922	372 739	301 367
Endeks	100	76,6	64,6	73,3	107,2	143,8	186,8	230,7	256,5	206,3
-Batı Asya	1 494	6 099	3 554	4 132	18 581	42 622	63 988	78 092	90 299	68 317
-Türkiye	982	3 266	1 038	575	2 837	10 031	19 989	22 023	18 148	22 029
Endeks	100	332,6	105,7	58,6	288,9	1021,5	2035,5	2242,7	1848,1	2243,3
S. Arabistan	- 1 884	20	-615	208	1942	12097	18 293	22 821	38 151	35 514
Endeks	100	-1,1	32,6	-11	-103,1	-642	-971	-1211	-2025	-1885
Güney, Doğu ve Güneydoğu Asya	142 326	102 228	68 386	96 915	138 041	167 404	208 902	258 830	282 440	233 050
Endeks	100	71,8	48	68,1	97	117,6	146,8	181,9	198,4	163,7
-Hindistan	2 319	3 403	3 449	4 269	5474	7 606	19 662	25 001	40 418	34 613
Endeks	100	146,7	148,7	184,1	236	328	847,9	1078	1743	1492
-Çin	40 715	46 878	52 743	53 505	60 630	72 406	72 715	83 521	108 312	95 000
Endeks	100	115,1	129,5	131,4	148,9	177,8	178,6	205,1	266	233,3
-HongKong, Çin	61 939	23 775	9 682	13 561	34 032	33 618	45 054	4 341	59 621	48 449
Güney Kore	8 572	3 683	2 941	3 752	7 727	7 055	4 881	2 628	8 409	5 844
Endeks	100	43	34,3	43,8	90,1	82,3	56,9	30,7	98,1	68,2
-Orta, Doğu, Güneydoğu Avrupa/CIS	27 508	26 371	31 232	20 970	39 577	30 971	57 167	90 968	122 588	69 948
Endeks	100	95,9	113,5	76,2	143,9	112,6	207,8	330,7	445,6	254,3
-Rusya	2 714	2 469	3 461	1 144	15444	12 886	32 387	55 073	75 461	38 722
-En az gelişmiş ülkeler	3 802	6 454	5 763	7 356	8 740	7 142	12 816	25 566	32 358	27 971
-Petrol ihraç eden ülkeler	2 170	8 212	8 636	10 937	22 894	47 670	62 201	85 750	112 371	85 998
-Bütün gelişen ülkeler (Çin hariç)	211 714	172 843	104 869	118 528	214 402	244 038	340 275	481 409	521 701	383 349
Endeks	100	81,6	49,5	56	101,3	115,3	160,7	227,4	246,4	181,1
Kaynak: UNCTAD; WIR 2004, s, 367-371; 2004 yılı için WIR 2006, s, 299-302; 2005 ve 2006 için WIR 2008, s, 253-256; 2007-2009 yılları için WIR 2010, s, 167-171. *)Endeks hesaplamasını biz yaptık.

*

Tablo III Ülke grupları ve kıtalar bazında doğrudan yabancı yatırım akışı (milyon dolar ve %)
Bölge/ülke	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009
Dünya	1387 953	817 574	678 751	559 576	710 755	958 697	1411 018	2099 973	1770 873	1114 189
%	100	100	100	100	100	100	100	100	100	100
Gelişmiş ülkeler	1107 987	571 483	489 907	366 573	396 145	611 283	940 861	1444 075	1018 273	565 892
%	79,8	69,9	72,2	65,5	55,7	63,8	66,7	68,8	57,5	50,8
AB	671 417	357 441	374 000	295 154	213 726	498 400	562 444	923 810	536 917	361 949
%	48,4	43,7	55,1	52,7	30,1	52	39,9	44	30,3	32,5
K. Amerika	380 798	186 948	83 900	36 352	123 910	131 740	299 466	374 371	379 830	148 540
%	27,4	22,9	12,4	6,5	17,4	13,7	21,2	17,8	21,4	13,3
Gelişen ülkeler	252 459	219 721	157 612	172 033	275 032	316 444	412 990	564 930	630 013	478 349
%	18,2	26,9	23,2	30,7	38,7	33	29,3	26,9	35,6	42,9
Afrika	8 728	19 616	11 780	15 033	17 199	29 459	45 754	63 092	72 179	58 565
%	0,6	2,4	1,7	2,7	2,4	3,1	3,2	3	4,1	5,3
L. Amerika ve Karayipler	97 537	88 139	51 358	49 722	100 506	76 412	92 945	163 612	183 195	116 555
%	7	10,8	7,6	8,9	14,1	8	6,6	7,8	10,3	10,5
Asya ve Okyanuslar	146 195	111 966	94 474	107 278	157 328	210 572	274 291	338 226	374 639	303 230
%	10,5	13,7	13,9	19,2	22,1	22	19,4	16,1	21,2	27,2
-Orta, Doğu, Güneydoğu Avrupa/CIS	27 508	26 371	31 232	20 970	39 577	30 971	57 167	90 968	122 588	69 948
%	2	3,2	4,6	3,7	5,6	3,2	4,1	4,3	6,9	6,3
-En az gelişmiş ülkeler	3 802	6 454	5 763	7 356	8 740	7 142	12 816	25 566	32 358	27 971
%	0,3	0,8	0,8	1,3	1,2	0,7	0,9	1,2	1,8	2,5
Kaynak: UNCTAD; WIR 2004, s, 367-371; 2004 yılı için WIR 2006, s, 299-302; 2005 ve 2006 için WIR 2008, s, 253-256; 2007-2009 yılları için WIR 2010, s, 167-171. -Oran hesaplamasını biz yaptık.

*

Tablo IV G-20 ülkelerine doğrudan yabancı yatırım akışı (milyon dolar)
Ülkeler	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009
Arjantin	10 418	2 166	785	478	4 274	5 265	5 037	6 473	9 726	4 895
Avustralya	13 071	4 006	13 978	7 900	42 390	- 35 295	25 736	45 477	46 722	22 572
Brezilya	32 779	22 457	16 590	10 144	18 146	15 066	18 822	34 585	45 058	25 949
Çin	40 715	46 878	52 743	53 505	60 630	72 406	72 715	83 521	108 312	95 000
Hindistan	2 319	3 403	3 449	4 269	5 474	7 606	19 662	25 001	40 418	34 613
Endonezya	-4550	-2977	145	-597	1 896	8 337	4 914	6 928	9 318	4 877
Meksika	16 586	26 776	14 745	10 783	18 674	20 945	19 291	27 440	23 683	12 522
S. Arabistan	- 1 884	20	- 615	208(t)	19 42	12 097	18 293	22 821	38 151	35 514
G. Afrika	888	6 789	757	762	799	6 644	-527	5 695	9 006	5 696
G. Kore	8 572	3 683	2 941	3 752	7 727	7 055	4 881	2 628	8 409	5 844
Türkiye	982	3 266	1 038	575	2 837	10 031	19 989	22 023	18 148	7 611
G-20'den 11 ülke toplamı (“Yükselen pazarlar”)	126 330	119 444	107 171	92 376	164 789	165 452	209 340	282 592	356 941	255 093
Endeks	100	94,5	84,8	73,1	130,4	131	165,7	223,7	282,5	201,9
G-20 toplamındaki payı, %	14,2	26,3	32,4	40,7	39,6	25,9	24,3	24,9	34,6	40,7
Dünya toplamındaki payı, %	9,1	14,6	15,8	16,5	23,2	17,3	14,8	13,5	20,2	22,9
Diğer G-20 ülkeleri toplamı (G-8 ülkeleri)*	765 500	334 766	223 841	134 603	251 270	472 197	652 606	851 341	674 927	370 649
Endeks	100	43,7	29,2	17,6	32,8	61,7	85,3	111,2	88,2	48,1
G-8=bazında 11 ülke toplamı, %	16,5	35,7	47,9	68,6	65,6	35	32,1	33,2	52,9	68,8
Dünya toplamındaki payı, %	55,2	40,9	33	24	35,3	49,3	46,3	40,5	38,1	33,3
G-20 toplamı	891 830	454 210	331 012	226 979	416 059	637 649	861 946	1 133 933	1 031 868	625 742
Endeks	100	50,9	37,1	25,5	46,7	71,5	96,6	127,1	115,7	70,2
Dünya toplamındaki payı, %	64,3	55,6	48,8	40,6	58,5	66,5	61,6	54,3	58,3	56,2
Dünya top. t	1387 953	817 574	678 751	559 576	710 755	958 697	1411 018	2099 973	1770 873	1114 189
Endeks	100	58,9	48,9	40,3	51,2	69,1	101.7	151,3	127,6	80,3
Kaynak: UNCTAD; WIR 2004, s. 367-371; 2004 yılı için WIR 2006, s. 299-302; 2005 ve 2006 için WIR 2008, s. 253-256; 2007-2009 yılları için WIR 2010, s. 167-171. *) İngiltere, ABD, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Rusya, Kanada. -Tablonun tek tek ülkeler dışındaki bölümünü ve oran hesaplamasını biz ekledik.

*

Tablo V G-8 ülkelerine doğrudan yabancı yatırım akışı (milyon dolar)
Ülkeler	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009
Fransa	43 250	50 476	48 906	46 981	31 371	84 951	78 154	96 221	62 257	59 628
Almanya	198 276	21 138	36 014	12 866	- 15 113	41 969	55 171	76 543	24 435	35 606
İngiltere	118 764	52 623	27 776	14 515	56 214	177 901	148 189	186 381	91 487	45 676
ABD	314 007	159 461	62 870	29 772	122 377	104 773	236 701	265 957	324 560	129 883
Japonya	8 323	6 241	9 239	6 324	7 816	2 775	- 6 506	22 550	24 426	11 939
Rusya	2 714	2 469	3 461	1 144	15 444	12 886	32 387	55 073	75 461	38 722
İtalya	13 375	14 871	14 545	16 421	16 815	19 975	39 239	40 202	17 031	30 538
Kanada	66 791	27 487	21 030	6 580	1 533	26 967	62 765	108 414	55 270	18 657
G-8 top.	765 500	334 766	223 841	134 603	251 270	472 197	652 606	851 341	674 927	370 649
Dünya toplam	1387 953	817 574	678 751	559 576	710 755	958 697	1411 018	2099 973	1770 873	1114 189
Kaynak: UNCTAD; WIR 2004, s, 367-371; 2004 yılı için WIR 2006, s, 299-302; 2005 ve 2006 için WIR 2008, s, 253-256; 2007-2009 yılları için WIR 2010, s, 167-171.

*