deneme

27 Ocak 2011 Perşembe

SON İKİ DÜNYA EKONOMİK KRİZİ SÜRECİNDE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR VE PORTFÖY YATIRIMLARI BAZINDA ULUSLARARASI SERMAYE HAREKETİNİN SEYRİ(II)

EKLER 

Tablo I Son iki kriz sürecinde uluslararası sermaye hareketi (milyar dolar)
Göstergeler
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Doğrudan yatırım akışı
1 271
735
651
560
711
916
1 306
1 979
1 771
1 114
Zincirleme endeks*
27,7
-57,8
-11,4
-14
27
28,8
42,5
51,5
-10,5
-37,1
Yurt dışına doğrudan yatırım akışı
1 150
621
647
612
813
779
1 216
2 147
1929
1 101
Zincirleme endeks
8,7
-46
4,2
-5,4
32,8
-4,2
56,1
76,5
-10,1
-42,9
Ülke içi doğrudan yabancı yatırım mevcudu
6 314
6 846
7 123
8 245
9 545
10 130
11 999
15 660
15491
17 743
Zincirleme endeks
19,1
8,4
4
15,7
15,8
6,1
18,4
30,5
-1,1
14,5
Yurt dışı doğrudan yabancı yatırım mevcudu
5 976
6 582
6 866
8 197
10 325
10 672
12 474
16 227
16 207
18 982
Zincirleme endeks
18,5
10,1
4,3
19,4
26
3,4
16,9
30,1
-0,1
17,1
Uluslararası birleşmeler
1 144
801
370
297
381
716
880
1 031
707
250
Zincirleme endeks
49,3
-30
-53,8
-19,7
28,3
87,9
22,9
17,1
-31,4
-64,6
Bağımlı yabancı
işletmelerin cirosu
15 680
18 517
17 685
17 580
20 986
22 171
25 177
31 764
31069
29 298
Zincirleme endeks
16,7
18,1
-4,5
-0,6
19,4
5,6
13,6
26,1
-2,2
-5,7
Bağımlı yabancı
işletmelerin brüt üretimi
3 167
3 495
3 437
3 706
4 283
4 517
4 862
6 295
6163
5 812
Zincirleme endeks
15,1
10,3
-1,7
7,8
15,6
5,5
7,6
29,5
-2,1
-5,7
Bağımlı yabancı
işletmelerin varlık toplamı
21 102
24 952
26 543
30 362
42 807
45 564
51 187
73 457
71694
77 057
Zincirleme endeks
28,4
18,2
6,4
14,4
41
6,4
12,3
43,5
-2,4
7,5
Bağımlı yabancı
işletmelerin ihracatı
3 572
2 600
2 613
3 077
3 733
4 214
4 707
5 775
6 663
5 186
Zincirleme endeks
11,4
-27,2
0,5
17,8
21,3
12,9
11,7
22,7
15,4
-22,2
Bağımlı yabancı
işletmelerde çalışanlar (1000)
45 587
53 581
53 094
54 170
59 458
62 095
72 627
80 396
78957
79 825
Zincirleme endeks
13,3
17,5
-1
2
9,8
4,4
17
10,7
-1,8
1,1
Kaynak: UNCTAD; 2000 için World Investment Report (WIR) 2001, s. 10; 2001 için WIR 2002, s. 4; 2002 için WIR 2003, s. 3; 2003 için WIR 2004, s. 9; 2004 ve 2005 için WIR 2006, s. 9; 2006 için WIR 2007, s. 9; 2007 için WIR 2009, s. 18; 2008 ve 2009 için WIR 2010, s. 16.
*)Endeks hesaplamasını biz yaptık.

*

Tablo II Bazı ülke ve bölgelere doğrudan yabancı yatırım akışı (milyon dolar)
Bölge/ülke
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dünya
1387 953
817 574
678 751
559 576
710 755
958 697
1411 018
2099 973
1770 873
1114 189
%
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Endeks*
100
58,9
48,9
40,3
51,2
69,1
101,7
151,3
127,6
80,3
Gelişmiş ülkeler
1107 987
571 483
489 907
366 573
396 145
611 283
940 861
1444 075
1018 273
565 892
Endeks
100
51,6
44,2
33,1
35,8
55,2
84,9
130,3
91,9
51,1
AB
671 417
357 441
374 000
295 154
213 726
498 400
562 444
923 810
536 917
361 949
Endeks
100
53,2
55,7
44
31,8
74,2
83,8
137,6
80
53,9
-Fransa
43250
50476
48906
46981
31 371
84 951
78 154
96 221
62 257
59 628
-Almanya
198276
21138
36014
12866
- 15 113
41 969
55 171
76 543
24 435
35 606
-İngiltere
118 764
52 623
27 776
14 515
56 214
177 901
148 189
186 381
91 487
45 676
K. Amerika
380 798
186 948
83 900
36 352
123 910
131 740
299 466
374 371
379 830
148 540
Endeks
100
49,1
22
9,5
32,5
34,6
78,6
98,3
99,7
39
-ABD
314 007
159 461
62 870
29 772
122 377
104 773
236 701
265 957
324 560
129 883
Kanada
66 791
27 487
21 030
6 580
1533
26 967
62 765
108 414
55 270
18 657
Endeks
100
41,1
31,5
9,9
2,3
40,4
94
162,3
82,8
27,9
Diğer gelişmiş ülkeler
29 752
15 707
25 761
19 986
54 539
-25 930
42 069
81 282
87 384
38 963
-Japonya
8 323
6 241
9 239
6 324
7 816
2 775
- 6 506
22 550
24 426
11 939
Gelişen ülkeler
252 459
219 721
157 612
172 033
275 032
316 444
412 990
564 930
630 013
478 349
Endeks
100
87
62,4
68,1
108,9
125,3
163,6
224,2
249,6
189,5
Afrika
8 728
19 616
11 780
15 033
17 199
29 459
45 754
63 092
72 179
58 565
Endeks
100
224,7
135
172,2
197,1
337,5
524,2
722,9
827
671
-Kuzey Afrika
2 918
5 490
3 631
5 784
5 905
12 235
23 155
24 785
24 098
18 285
-Diğer Afrika
5 810
14 126
8 149
9 250
11 294
17 224
22 599
38 307
48 081
40 279
Nijerya
930
1 104
1 281
1 200
2127
4978
13956
6 087
6 814
5 851
Endeks
100
118,7
137,7
129
228,7
535,3
1500
654,5
732,7
629,1
Güney Afrika
888
6 789
757
762
799
6 644
-527
5 695
9 006
5 696
Endeks
100
764,5
85,2
85,8
90
748,2
-59,3
641,3
1014
641,4
Angola
879
2 146
1 643
1 415
1 449
-1304
-38
9 796
16 581
13 101
Endeks
100
244,1
186,9
161
164,8
-148,4
-4,3
1114
1886
1490
L. Amerika ve Karayipler
97 537
88 139
51 358
49 722
100 506
76 412
92 945
163 612
183 195
116 555
Endeks
100
90,4
52,7
51
103
78,3
95,3
167,7
187,8
119,5
-G. Amerika
57 852
38 771
26 788
21 268
37 419
44 305
43 102
71 562
91 670
54 754
-Brezilya
32 779
22 457
16 590
10 144
18146
15066
18822
34 585
45 058
25 949
Endeks
100
68,5
50,6
30,9
55,4
46
57,4
105,5
137,5
79,2
Meksika
16 586
26 776
14 745
10 783
18 674
20 945
19 291
27 440
23 683
12 522
Endeks
100
161,4
88,9
65
112,6
126,3
116,3
165,4
142,8
75,5
Asya ve Okyanuslar
146 195
111 966
94 474
107 278
157 328
210 572
274 291
338 226
374 639
303 230
Asya
146 067
111 854
94 383
107 120
156 622
210 026
272 890
336 922
372 739
301 367
Endeks
100
76,6
64,6
73,3
107,2
143,8
186,8
230,7
256,5
206,3
-Batı Asya
1 494
6 099
3 554
4 132
18 581
42 622
63 988
78 092
90 299
68 317
-Türkiye
982
3 266
1 038
575
2 837
10 031
19 989
22 023
18 148
22 029
Endeks
100
332,6
105,7
58,6
288,9
1021,5
2035,5
2242,7
1848,1
2243,3
S. Arabistan
- 1 884
20
-615
208
1942
12097
18 293
22 821
38 151
35 514
Endeks
100
-1,1
32,6
-11
-103,1
-642
-971
-1211
-2025
-1885
Güney, Doğu ve Güneydoğu Asya
142 326
102 228
68 386
96 915
138 041
167 404
208 902
258 830
282 440
233 050
Endeks
100
71,8
48
68,1
97
117,6
146,8
181,9
198,4
163,7
-Hindistan
2 319
3 403
3 449
4 269
5474
7 606
19 662
25 001
40 418
34 613
Endeks
100
146,7
148,7
184,1
236
328
847,9
1078
1743
1492
-Çin
40 715
46 878
52 743
53 505
60 630
72 406
72 715
83 521
108 312
95 000
Endeks
100
115,1
129,5
131,4
148,9
177,8
178,6
205,1
266
233,3
-HongKong, Çin
61 939
23 775
9 682
13 561
34 032
33 618
45 054
4 341
59 621
48 449
Güney Kore
8 572
3 683
2 941
3 752
7 727
7 055
4 881
2 628
8 409
5 844
Endeks
100
43
34,3
43,8
90,1
82,3
56,9
30,7
98,1
68,2
-Orta, Doğu, Güneydoğu Avrupa/CIS
27 508
26 371
31 232
20 970
39 577
30 971
57 167
90 968
122 588
69 948
Endeks
100
95,9
113,5
76,2
143,9
112,6
207,8
330,7
445,6
254,3
-Rusya
2 714
2 469
3 461
1 144
15444
12 886
32 387
55 073
75 461
38 722
-En az gelişmiş ülkeler
3 802
6 454
5 763
7 356
8 740
7 142
12 816
25 566
32 358
27 971
-Petrol ihraç eden ülkeler
2 170
8 212
8 636
10 937
22 894
47 670
62 201
85 750
112 371
85 998
-Bütün gelişen ülkeler (Çin hariç)
211 714
172 843
104 869
118 528
214 402
244 038
340 275
481 409
521 701
383 349
Endeks
100
81,6
49,5
56
101,3
115,3
160,7
227,4
246,4
181,1
Kaynak: UNCTAD; WIR 2004, s, 367-371; 2004 yılı için WIR 2006, s, 299-302; 2005 ve 2006 için WIR 2008, s, 253-256; 2007-2009 yılları için WIR 2010, s, 167-171.
*)Endeks hesaplamasını biz yaptık.

*

Tablo III Ülke grupları ve kıtalar bazında doğrudan yabancı yatırım akışı (milyon dolar ve %)
Bölge/ülke
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dünya
1387 953
817 574
678 751
559 576
710 755
958 697
1411 018
2099 973
1770 873
1114 189
%
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Gelişmiş ülkeler
1107 987
571 483
489 907
366 573
396 145
611 283
940 861
1444 075
1018 273
565 892
%
79,8
69,9
72,2
65,5
55,7
63,8
66,7
68,8
57,5
50,8
AB
671 417
357 441
374 000
295 154
213 726
498 400
562 444
923 810
536 917
361 949
%
48,4
43,7
55,1
52,7
30,1
52
39,9
44
30,3
32,5
K. Amerika
380 798
186 948
83 900
36 352
123 910
131 740
299 466
374 371
379 830
148 540
%
27,4
22,9
12,4
6,5
17,4
13,7
21,2
17,8
21,4
13,3
Gelişen ülkeler
252 459
219 721
157 612
172 033
275 032
316 444
412 990
564 930
630 013
478 349
%
18,2
26,9
23,2
30,7
38,7
33
29,3
26,9
35,6
42,9
Afrika
8 728
19 616
11 780
15 033
17 199
29 459
45 754
63 092
72 179
58 565
%
0,6
2,4
1,7
2,7
2,4
3,1
3,2
3
4,1
5,3
L. Amerika ve Karayipler
97 537
88 139
51 358
49 722
100 506
76 412
92 945
163 612
183 195
116 555
%
7
10,8
7,6
8,9
14,1
8
6,6
7,8
10,3
10,5
Asya ve Okyanuslar
146 195
111 966
94 474
107 278
157 328
210 572
274 291
338 226
374 639
303 230
%
10,5
13,7
13,9
19,2
22,1
22
19,4
16,1
21,2
27,2
-Orta, Doğu, Güneydoğu Avrupa/CIS
27 508
26 371
31 232
20 970
39 577
30 971
57 167
90 968
122 588
69 948
%
2
3,2
4,6
3,7
5,6
3,2
4,1
4,3
6,9
6,3
-En az gelişmiş ülkeler
3 802
6 454
5 763
7 356
8 740
7 142
12 816
25 566
32 358
27 971
%
0,3
0,8
0,8
1,3
1,2
0,7
0,9
1,2
1,8
2,5
Kaynak: UNCTAD; WIR 2004, s, 367-371; 2004 yılı için WIR 2006, s, 299-302; 2005 ve 2006 için WIR 2008, s, 253-256; 2007-2009 yılları için WIR 2010, s, 167-171.
-Oran hesaplamasını biz yaptık.

*

Tablo IV G-20 ülkelerine doğrudan yabancı yatırım akışı (milyon dolar)
Ülkeler
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Arjantin
10 418
2 166
785
478
4 274
5 265
5 037
6 473
9 726
4 895
Avustralya
13 071
4 006
13 978
7 900
42 390
- 35 295
25 736
45 477
46 722
22 572
Brezilya
32 779
22 457
16 590
10 144
18 146
15 066
18 822
34 585
45 058
25 949
Çin
40 715
46 878
52 743
53 505
60 630
72 406
72 715
83 521
108 312
95 000
Hindistan
2 319
3 403
3 449
4 269
5 474
7 606
19 662
25 001
40 418
34 613
Endonezya
-4550
-2977
145
-597
1 896
8 337
4 914
6 928
9 318
4 877
Meksika
16 586
26 776
14 745
10 783
18 674
20 945
19 291
27 440
23 683
12 522
S. Arabistan
- 1 884
20
- 615
208(t)
19 42
12 097
18 293
22 821
38 151
35 514
G. Afrika
888
6 789
757
762
799
6 644
-527
5 695
9 006
5 696
G. Kore
8 572
3 683
2 941
3 752
7 727
7 055
4 881
2 628
8 409
5 844
Türkiye
982
3 266
1 038
575
2 837
10 031
19 989
22 023
18 148
7 611
G-20'den 11 ülke toplamı (“Yükselen pazarlar”)
126 330
119 444
107 171
92 376
164 789
165 452
209 340
282 592
356 941
255 093
Endeks
100
94,5
84,8
73,1
130,4
131
165,7
223,7
282,5
201,9
G-20 toplamındaki payı, %
14,2
26,3
32,4
40,7
39,6
25,9
24,3
24,9
34,6
40,7
Dünya toplamındaki payı, %
9,1
14,6
15,8
16,5
23,2
17,3
14,8
13,5
20,2
22,9
Diğer G-20 ülkeleri toplamı (G-8 ülkeleri)*
765 500
334 766
223 841
134 603
251 270
472 197
652 606
851 341
674 927
370 649
Endeks
100
43,7
29,2
17,6
32,8
61,7
85,3
111,2
88,2
48,1
G-8=bazında 11 ülke toplamı, %
16,5
35,7
47,9
68,6
65,6
35
32,1
33,2
52,9
68,8
Dünya toplamındaki payı, %
55,2
40,9
33
24
35,3
49,3
46,3
40,5
38,1
33,3
G-20 toplamı
891 830
454 210
331 012
226 979
416 059
637 649
861 946
1 133 933
1 031 868
625 742
Endeks
100
50,9
37,1
25,5
46,7
71,5
96,6
127,1
115,7
70,2
Dünya toplamındaki payı, %
64,3
55,6
48,8
40,6
58,5
66,5
61,6
54,3
58,3
56,2
Dünya top. t
1387 953
817 574
678 751
559 576
710 755
958 697
1411 018
2099 973
1770 873
1114 189
Endeks
100
58,9
48,9
40,3
51,2
69,1
101.7
151,3
127,6
80,3
Kaynak: UNCTAD; WIR 2004, s. 367-371; 2004 yılı için WIR 2006, s. 299-302; 2005 ve 2006 için WIR 2008, s. 253-256; 2007-2009 yılları için WIR 2010, s. 167-171.
*) İngiltere, ABD, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Rusya, Kanada.
-Tablonun tek tek ülkeler dışındaki bölümünü ve oran hesaplamasını biz ekledik.

*

Tablo V G-8 ülkelerine doğrudan yabancı yatırım akışı (milyon dolar)
Ülkeler
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Fransa
43 250
50 476
48 906
46 981
31 371
84 951
78 154
96 221
62 257
59 628
Almanya
198 276
21 138
36 014
12 866
- 15 113
41 969
55 171
76 543
24 435
35 606
İngiltere
118 764
52 623
27 776
14 515
56 214
177 901
148 189
186 381
91 487
45 676
ABD
314 007
159 461
62 870
29 772
122 377
104 773
236 701
265 957
324 560
129 883
Japonya
8 323
6 241
9 239
6 324
7 816
2 775
- 6 506
22 550
24 426
11 939
Rusya
2 714
2 469
3 461
1 144
15 444
12 886
32 387
55 073
75 461
38 722
İtalya
13 375
14 871
14 545
16 421
16 815
19 975
39 239
40 202
17 031
30 538
Kanada
66 791
27 487
21 030
6 580
1 533
26 967
62 765
108 414
55 270
18 657
G-8 top.
765 500
334 766
223 841
134 603
251 270
472 197
652 606
851 341
674 927
370 649
Dünya toplam
1387 953
817 574
678 751
559 576
710 755
958 697
1411 018
2099 973
1770 873
1114 189
Kaynak: UNCTAD; WIR 2004, s, 367-371; 2004 yılı için WIR 2006, s, 299-302; 2005 ve 2006 için WIR 2008, s, 253-256; 2007-2009 yılları için WIR 2010, s, 167-171.

*